четверг, 23 мая 2019 г.

Лыддьысянінсянь юӧр

     Ме уна во нин уджала челядь небӧгаинын. Верма стӧча шуны, мый ода-кора тӧлысь век вӧлі «пӧсь» кадӧн краеведение юкӧнлы. Велӧдчан во помын челядь да бать-мам джаджъяс вылӧ бӧр вайӧны коми кыв кузя велӧдчан небӧгъяс да кывкудъяс. Коми кыв велӧдны окотитысьяслы ми век мунам воча, и лэдзам налы видзны кывкудъястӧ дыр кад чӧж, медтыкӧ, сӧмын, дзикӧдз эз вунӧдчыны да корсюрӧ висьтасисны ас йылысь, нюжӧдісны небӧг ваян кадсӧ.
      Мый позьӧ шуны таво серти? Ки вылӧ вӧлі босьтӧма ёна этша коми кыв кузя велӧдчан небӧг да кывкуд мукӧд во серти. Дерт, тайӧ серпасыс артмис сы вӧсна, мый этша карса школаын коли коми кыв велӧдӧмыс. Но мый нимкодьмӧдӧ? Найӧ, коді велӧдӧмаӧсь коми кывсӧ, локтӧны юалӧмъясӧн, позяс-ӧ пӧ мӧд во бара на дыр кежлӧ босьтлыны небӧгъяссӧ. А ӧти мам талун висьтасьӧ, ми пӧ ӧтнаным классын бӧрйим да велӧдім коми кыв, и мӧд во пӧ бара на бытьӧн кутам велӧдны. Ачыс роч, кагаыс роч, но кольӧм во заявление гижигӧн ньӧти абу майшасьӧма, мый индыны велӧднысӧ. Ӧні пӧ кагуклысь юася, кыдзи вуджӧдсьӧ сэтшӧм либӧ татшӧм кыв, и окотапырысь висьталас пӧ. 
      Бур, мый эм сэтшӧм велӧдчанінъяс, кӧн бать-мамлы сетісны позянлун бӧрйыны коми кыв велӧдӧм, а челядьлы сетісны позянлун велӧдны коми кывсӧ, эз мунны кызвынӧн бӧръян туйӧд.
      Краеведение юкӧнӧ котралысь челядь серти шуа, мый ставӧн век азыма пырӧдчӧны коми кывлы сиӧм быд сикас уджӧ. Буракӧ, сы вӧсна, мый тайӧ визьсӧ ми нуӧдам ворсӧм пыр. И унаӧн норасьӧмӧнмоз шуасны, а ме пӧ таво школаын коми кывтӧ ог велӧд, бать-мам пӧ эз бӧрйыны да. Татшӧм кывъяс бӧрын, ӧти-кӧ, шог, мый бать-мам тшӧкыда асьныс кусӧдӧны ныв-пилысь коми кыв дорас муслунсӧ, оз юавны медводз, а мый жӧ кӧсйӧ кагукыс, а мӧд-кӧ, сьӧлӧмӧй сьылӧ сыысь, мый кӧть тадз, быдӧн ас местаын, ас вынъяс пуктӧмӧн, кыдзкӧ вермам матыстны быдмысь войтырӧдз да версьӧ йӧзӧдз коми кыв дорӧ да Коми му дорӧ пыдди пуктӧмсӧ. Дона войтыр, ставыс миян киын!

пятница, 10 мая 2019 г.

Миянӧс ӧтувтіс сьылан

     Кӧнкӧ тӧлысь сайын, ӧти мича рытӧ, сёрни костын чужис мӧвп – йӧзаинын сьывны комиӧн. Нуӧдны рочмӧм кар шӧрын сідз шусяна коми флешмоб. Сёрнитысьяслы, ачым сы лунас вӧлі жӧ, тайӧ зэв ёна воис сьӧлӧм вылӧ, и со, вежон костӧн нуӧдім нин медводдза репетиция.
     Мый шуим сьывны? Ыджыд Вермӧм лункӧд йитчӧм комиӧдӧм «Катюша» сьылан. Кад серти индім буретш май 9-ӧд лунсӧ, мед унджыкӧн кыласны мыла сьыланкыв, да и налы, кодлы окота сьывны, мед эз усь та лунӧ уджавны.
     Дерт, унджыкӧн чукӧрмим сьывлытӧм йӧз, да и абу ставӧнлӧн выя борда кодь гӧлӧс, та вӧсна, мед оз артмы сӧмын ымзӧм да разі-пельӧ ливкйӧм, корим гӧлӧсъяснымӧс песлӧдлыны «Войвывса дзоридьяс» сьылан котырӧн веськӧдлысь Надежда Молодцоваӧс. 
     Аттьӧ, мый Надежда Юрьевна век радпырысь волывліс «коми колипъяс» дорӧ, медводз быд сикас упражнение вӧчӧдас: увтам, ымзам, чужӧм нюкрӧдлам да с.в., а сэсся сӧмын сьывны босьтчам. И оз на ӧтиысь сувтӧд сьылӧмнымӧс, мед мича шы артмас. Кодсюрӧӧс Надежда торъя радейтіс да кызь минутӧдз сьылан горсӧ лӧсьӧдіс, и зэв на и бура миян артистъясным кутчысисны, эз некод тышкась ли броткы)), кӧть и мыдзмӧн лоліс. Ме тайӧ здукъясӧ век вӧлі йӧжгыльтча, дзебсьышта, мед менӧ оз кутны йӧз водзас песны. Мый-мый, а тайӧ полӧмыс меын пыдын пукалӧ, ог на вермы кыскынысӧ. Ас серти кӧ шуны, ме эськӧ йӧз водзӧ ас вӧляӧн ӧтнамӧн некор эг пет, а уджӧй такӧд топыда йитчӧма да, бытьӧн сэсся. Збыль вылас, ыджыд мероприятие водзын ме мурса садьӧс ог вошты, сы выйӧдз пытшкам шатлӧдлӧ…
     Но кодкӧдкӧ ӧтув ме век рад петкӧдчыны, а ёртъяскӧд весиг окота! Тӧлысьнад ми збыль лоим бур ёртъясӧн. Кӧть и ёна торъялам ӧта-мӧдысь: сям, ӧбича, этш, арлыд, велӧдчӧм, удж серти, политика вылӧ видзӧдласъяс серти да весиг эскӧм серти, век жӧ медыджыд ӧткодьлуныс, мый и ӧтувтіс ставнымӧс – тайӧ чужан кыв радейтӧм, пыдди пуктӧм да сы дор сулалӧм.
     Репетицияяс вылӧ, дерт, эз вермы быдӧн быд раз волыны, кодкӧ шӧр сьылысьяс дорӧ локтіс бӧрынджык, кодкӧ сьылан лунас буретш матыстчис, и со, коми кывъя сьылан флешмоб артмис! Май 9-ӧд лунӧ куим часӧ «Парма» вузасянін водзса эрдтор вылын, а сэсся и кар улич кузя да Вежа Стефан изэрд вылын юргис коми кывъя «Катюша». 
     Ловным сьыліс!
     Ог тӧд, кыдз видзӧдысьяслы, но миянлы, сьылысьяслы, тайӧ лои вывті нимкодьторйӧн. Ми нин дасьӧсь петны республика чужан лунӧ сьылыштны.
     Ми прӧста сьылім.
     Чужан кывйӧн.
     Коми сьылан.
     И нимкодясим олӧмӧн.
     И вӧлім шудаӧсь.
     Ми и збыль тайӧ волысян кадас лоим шудаӧсьджык сыысь, мый вермим комиӧн пӧттӧдз варовитны да сьывны, сералыштны ӧта-мӧд вылын да радлыны вермӧмъяслы.
     Ыджыд аттьӧ ставӧнлы, код пырӧдчис тайӧ флешмобас. Аттьӧ ёртъяслы, кодъяс лоины менам оломын. Аттьӧ выль лунлы.
     Ставлы сиа тувсов ловшы, вынъяс, шуд.
     Миянӧс матыстіс сьылан.
     Миянӧс ӧтувтіс сьылан.
     Миянӧс бурдӧдіс сьылан.
     Миянӧс бурмӧдіс сьылан.