Ме

Коді сэтшӧмыс Тувсовъяыс?

     Кабалаяс серти ме Нестерова Алена Николаевна (верӧс сайӧ петӧм бӧрын выль пачпортам Ё-сӧ воштӧмаӧсь, АлЕнаӧн и лоӧ овны, кӧть и Алёнаӧн чужи).

     Кывбуръяс гижа Алёна Старцева ним улын, бать ов улын. Бать пыдди пуктіс пӧльяссянь вичмӧм Старцев овсӧ. Век кыпыда шуліс: "Ми ӧд Старцевъяс..." И тайӧ шуӧмсьыс петіс: "...колӧ овны морт нога, лоны шаньӧн, отсавны ёрта-ёртлы, мыйӧн верман, пыдди пуктыны йӧзӧс, омӧльтор не вӧчны..."

     Казьтывсьӧ со мый... Ичӧтӧн ми, нывчукӧр, ёна ворслім ывлаын. Ӧта-мӧд дорӧ ветлывлім чомйын дурыштны, ва дорӧ лэччывлім, луд вылын катшасинъяс ӧктім... Ӧтчыд гортӧ локті, а мамӧ зэв кыз да кузь ньӧрйӧн вочаалӧ (эз эськӧ некор шлачкывлы, повзьӧдліс сӧмын, но сэки зэв нин скӧр чужӧмӧн паныдаліс), ёна повзи, мый нин лоис. Вӧлӧмкӧ, ӧти тьӧт норасьӧма мамӧлы, тэнад нылыд пӧ нывъёртъясыскӧд град вылысь морковӧс нетшкӧмаӧсь. Мамӧй аминь ёна скӧрмӧма ме вылӧ. "Ми пӧ тэнӧ батьыдкӧд велӧдлім ӧмӧй йӧзлысь босьтны?.." - лыддьӧлӧ мунігчӧж, ньӧрсӧ ныр улӧ сюйӧмӧн. - "Тэ кӧ пӧ сэні вӧлін, кучиктӧ лэдза". Локтім тьӧт ордад, а сійӧ висьталӧ: "Эз, эз тайӧ вӧв"... Бӧрыннас тай кывсис жӧ, кодъяс... а тайӧ лоӧмторйыс нем кежлӧ вежӧрам коли.
     Ӧльӧш Полугрудов сералігмоз Старцева-Нестероваӧн шуӧ)) Ӧні, Алёна Шомысова кор верӧс сайӧ петіс да лоис пачпортын Старцеваӧн, мед не сорасьны, тадз и ковмас торйӧдны: Старцева-Нестерова да Старцева-Шомысова))

     Алёнаӧн бать-мам шуисны. Пӧчӧ эськӧ Зояӧн тшӧктіс индыны, но бать-мамлы ёна кажитчӧма мойдвывса Алёнушка, да сідзи и нимтісны. Мед пӧ Алёнушкаыс кодь жӧ быдмас сюсьӧн, мичаӧн да шаньӧн...

     Ичӧтӧн лун и вой бӧрдлі. Мам казьтылӧ, быд жырйын пӧ миян потан вӧлі. Век пӧ лои тэнӧ лайкйӧдлыны, мед он бӧрд. Пывсьӧдлісны, лыддьӧдлісны, топлӧдлісны да лои жӧ мортӧн. Ӧні этшаджыка нин бӧрда...

     А Тувсовъянас ачым ачымӧс нимті. Олам сямӧй сэтшӧм - тулысся, кор ывлаыс ловзьӧ, кор ловлы кыпыд, кор радейтан тэнӧ кытшалысь йӧзсӧ, вӧр-васӧ, олӧмсӧ...

Ӧшиньӧс восьта да
          пыдіа-пыдіа лолышта...
Асъядор писькӧдчысь югӧрӧн
          радпырысь мысся...
Тӧвбыдӧн чукӧрмӧм курыдсӧ
          шуйгавыв койышта...
Тувсовъя дзоридз моз
          шонділань ньӧжйӧник кысся... 

                                                А. Старцева